Ryby a tablica Mendelejewa pozytywnie – tym razem o jodzie…

O tym , że kwasy tłuszczowe są bardzo ważne dla organizmy już pisaliśmy na naszym blogu.

Dziś o kolejnym pierwiastku – JODzie …  Jakie jest dzienne zapotrzebowanie dla organizmu i gdzie oprócz Łososia Jurajskiego jod znajdziecie – przeczytajcie dalej…

Jod – często niedoceniany, a odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Odpowiada za prawidłową pracę układu nerwowego i tarczycy. Jego niedobory mogą wpływać m.in. na zaburzenia rozwoju umysłowego dzieci i młodzieży, a niestety jego niedobory występują u niemal 90% Polaków.

Jego ilości w organizmie człowieka ogólnie są śladowe, bo osiągają wartość zaledwie 0,025 g. Jest przede wszystkim odpowiedzialny za prawidłową pracę tarczycy ponieważ 60% jego całkowitej ilości mieści się właśnie w tarczycy. Jej prawidłowa praca pozwala na produkcję hormonów: tyroksyny i trójjodotyroniny, które odpowiadają za większość zachodzących w naszym organizmie procesów.

Hormony, w skład których wchodzi jod, odpowiadają m.in. za regulację procesów spalania, rozmnażania się komórek, przemiany materii, pozyskiwania energii, prawidłową pracę układu mięśniowego, nerwowego i krwionośnego oraz za prawidłowy wzrost i rozwój intelektualny u dzieci.

Jod wspomaga także leczenie chorób tarczy, rozkład białek i tłuszczów, utrzymanie w dobrej kondycji skóry, włosów i paznokci oraz reguluje popęd płciowy. Pojawiają się także informację, że jod jest sprzymierzeńcem zatrzymania rozwoju raka oraz zmniejszania dolegliwości bólowych przy torbielach piersi.

Poważnym skutkiem wynikającym z niedoboru jodu jest powstawanie tzw. wola endemicznego, czyli przerostu gruczołu tarczycy, co wiązane jest z niedoczynnością tego gruczołu. To nie jest tyko aspekt kosmetyczny – wole jest o tyle groźne, że może naciskać na sąsiadujące narządy, np. tchawicę i utrudniać oddychanie.

Poza tym niedoczynność tarczycy zagraża szczególnie dzieciom i ciężarnym kobietom, u których może prowadzić nawet do poronienia lub upośledzenia umysłowego płodu.

Badania dowodzą, że nawet niewielki niedobór jodu w życiu płodowym i niemowlęcym może powodować zaburzenia rozwoju zdolności poznawczej dziecka, zahamowanie wzrostu, opóźnienia w rozwoju umysłowym oraz płciowym, a także głuchotę.

Do typowych objawów niedoboru jodu w organizmie zalicza się:
• brak energii,
• apatię,
• ciągłe uczucie znużenia i senności,
• obniżoną zdolność koncentracji,
• powolność umysłową,
• obniżoną odporność na stres,
• osłabienie popędu płciowego,

• ciągłe uczucie zimna,
• problemy z płodnością i zaburzenia cyklów miesięcznych u kobiet,
• problemy wypadającymi i suchymi włosami,
• suchość skóry,
• problemy z łamiącymi się paznokciami,
• przybieranie na wadze pomimo stosowania diety,
• drżenia kończyn,
• wysoki poziom cholesterolu we krwi.

Dzienne zapotrzebowanie na jod wyrażone w mikrogramach (µg) plasują się następująco:

• noworodki i niemowlęta do 6. miesiąca życia – 40 µg;
• niemowlęta od 7. miesiąca do 1. roku życia – 50 µg;
• dzieci od 1. do 3. roku życia – 70 µg;
• dzieci od 4. do 6. roku życia – 90 µg;
• dzieci od 7. do 9. roku życia – 120 µg;
• dzieci i nastolatkowie od 10. do 15. roku życia – 150 µg;
• młodzież od 16 lat i dorośli – 160 µg;
• osoby starsze – 120 µg;
• kobiety w ciąży – 200-300 µg;
• kobiety karmiące – 200-250 µg.

Gdzie w naturze znaleźć JOD?

Przyjęto, że w Europie największa ilość naturalnie występującego jodu znajduje się w powietrzu u wybrzeży Morza Bałtyckiego (w pasie do 300 metrów od linii brzegowej) ponieważ produkuje go pewien gatunek alg, których w Bałtyku jest szczególnie dużo. Znacznie więcej niż nad Adriatykiem czy Morzem Śródziemnym. Rozbijające się o brzeg fale tworzą unoszącą się nad morzem mgiełkę bogatą w sód, jod i brom. Najwięcej jej jest, gdy morze staje się wzburzone, np. podczas sztormu lub silnego wiatru, a zwłaszcza gdy wieje wiatr od morza. Dlatego dobrze jest spacerować nad samym brzegiem. Nawet owoce i warzywa z regionów nadmorskich są bogatsze w jod niż rosnące w innych częściach kraju.

JOD a dieta:

Najwięcej jodu odnajdziecie przede wszystkim w rybach i owocach morza. Pamiętajcie tylko, że podczas obróbki cieplnej, zawarty w soli jod naturalnie się ulatnia.

Przykładowo 100 gram: dorsza zawiera 110 µg jodu, mintaja – 103 µg, śledzia – 30 µg, wędzonej makreli – 40 µg, sardynki w oleju – 25 µg.

Łosoś zawiera go w ilości 44 µg, a ze względu na swoje właściwości i smak mozecie spożywać go na surowo lub po ścięciu białka – np sokiem z limonki.

Ponadto dobrym źródłem jodu są (wartość w 100 gramach produktu):
• woda jodowana – 100 µg;
• mleko 2% – 7,5 µg;
• wino białe półwytrawne – 35 µg;
• sałata – 237 µg;
• liście rzepy – 196 µg;
• kalarepa – 49 µg;
• kukurydza – 66 µg;
• rzepa – 87 µg;
• pomidor – 31 µg;
• pomarańcza – 24 µg;
• jabłko – 19 µg;
• ser edamski – 30 µg;
• ser gouda – 35 µg;
• jaja kurze – 20 µg;
• orzechy laskowe – 17 µg;
• brokuły – 15 µg;
• chrupkie pieczywo – 14 µg.

Smacznego!