Cukrzyca a Łosoś Jurajski…
14 listopada ogłoszono dniem cukrzycy… Z tej okazji chcemy przybliżyć zasady odżywiania przy chorobie dotykającej coraz większą część populacji…
Dziś na blogu informacje dlaczego łosoś jest ważny w diecie cukrzycowej, ile razy w tygodniu należy go spożywać oraz o innych zasadach żywienia dla cukrzyków…
Dla osób cierpiących na cukrzycę szczególnie istotne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała, co powoduje poprawę wskaźników gospodarki węglowodanowej i lipidowej. Jednak przy obniżeniu wartości energetycznej diety, istotnym jest aby posiłki spożywać regularnie, to znaczy 4-6 razy dziennie, o stałych porach.
Niski indeks glikemiczny
Produkty o niskim indeksie glikemicznym to na przykład: pieczywo ciemne-razowe, pieczywo pełnoziarniste, nierozgotowane kasze gruboziarniste (np. gryczana), ryż brązowy, makaron gotowany al dente (na półtwardo), warzywa (najlepiej surowe lub gotowane na półtwardo), nasiona roślin strączkowych, chude mleko i napoje mleczne, niektóre owoce (np. niedojrzałe banany).
Wartość indeksu glikemicznego pokarmu zależy także od sposobu przygotowania potraw. Długie gotowanie czy znaczne rozdrobnianie produktów prowadzi do wzrostu zawartości skrobi łatwo poddającej się trawieniu, co wpływa na szybsze wchłanianie i wzrost poziomu glukozy we krwi. Dlatego też zaleca się, aby produkty bogate węglowodany –kasze, makarony i in. – były nie tylko jak najmniej przetworzone, czyli pochodziły tzw. z grubego przemiału oraz gotowane na półtwardo. Warzywa także powinny być spożywane w postaci surowej lub po krótkim obgotowaniu. W naszych przepisach odnajdziecie dania z Łososia Jurajskiego , któe nie wymagają obróbki termicznej, a białko ścinane jest przy udziale kwasów z cytryny lub limonki.
Węglowodany
Węglowodany są składnikiem diety, który w największym stopniu wpływa na stężenie glukozy we krwi. Dlatego spożywane węglowodany powinny pochodzić z produktów, które są bogate w błonnik pokarmowy i mają niski indeks glikemiczny, co gwarantuje niski poposiłkowy poziom glukozy i insuliny. Należy pamiętać, aby dzienna porcja węglowodanów była rozłożona równomiernie na wszystkie posiłki.
Do słodzenia potraw nie należy używać cukru. Jako jego alternatywa dozwolone są słodziki (aspartam, sacharyna, acesulfam K). Warto pamiętać, że źródłem węglowodanów prostych –glukozy i fruktozy – są również owoce i soki owocowe. Dlatego należy bezwzględnie ograniczyć ich udział w diecie chorych na cukrzycę.
Tłuszcze
Większość tłuszczu w diecie cukrzyka powinna pochodzić z ryb, orzechów i produktów roślinnych. Wymagane jest przede wszystkim ograniczanie tłuszczów odzwierzęcych, takich jak: masło i smalec, tłuste mięso, tłuste wędliny, boczek, sery żółte i topione, tłuste mleko. Zalecane są natomiast oleje roślinne, oliwa z oliwek i miękkie margaryny. Tłuszcze powinny stanowić jedynie dodatek do potraw.
Spośród produktów należy wybierać te, które są chude. Należy również ograniczyć udział w diecie produktów zawierających dużo cholesterolu (głównie podrobów, jaj, tłustych mięs i serów) oraz tych, w których występują izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych (wyroby ciastkarskie, cukiernicze, margaryny twarde, żywność typu fast-food).
Ryby morskie, pomimo tego , że niektóre z nich uznawane są za tłuste takie jak makrela, śledź, łosoś i sardynka, zaleca się spożywać co najmniej dwa razy w tygodniu – ze względu na zawartość w nich korzystnych dla zdrowia wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-3. Dobrym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3 są także oleje roślinne: sojowy, lniany i rzepakowy. Powodują one obniżenie krzepliwości krwi, a także zmniejszają we krwi poziom triglicerydów, redukując tym samym ryzyko miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca i zawałów. Odgrywają tym samym rolę w zapobieganiu i leczeniu przewlekłych powikłań cukrzycy.
Białka
Spośród produktów białkowych wskazane jest bardzo chude mięso (kurczaka i indyka, bez skóry) i bardzo chude gatunki wędlin oraz wspomniane już ryby – zarówno ryby morskie, jak i słodkowodne. Dobrym źródłem białka są również rośliny strączkowe, które zawierają ponadto wiele innych cennych dla zdrowia składników. Są one bowiem bogate w błonnik; w ich skład wchodzą także duże ilości flawonoidów, które zmniejszają ryzyko rozwoju miażdżycy.
Z produktów mlecznych należy wybierać te zawierające 0% lub 0,5% tłuszczu. Należy pamiętać, że mleko i napoje mleczne i tak zawierają w swoim składzie naturalny cukier – laktozę. Jego spożycie może powodować znaczny wzrost stężenia glukozy we krwi – zwłaszcza jeśli produkty mleczne wchodzą w skład pierwszego posiłku w ciągu dnia. Dlatego cukrzykom zaleca się spożywanie napojów mlecznych podczas kolejnych posiłków i w mniejszych ilościach oraz wybieranie produktów nie zawierających laktozy.
Sól
Kolejną ważną wytyczną jest ograniczenie dziennego spożycia soli kuchennej do 5 gramów, tj. do jednej płaskiej łyżeczki na dobę. Takie postępowanie odgrywa istotną rolę w zapobieganiu nadciśnienia tętniczego. Sól w potrawach należy zastępować aromatycznymi ziołami, takimi jak majeranek, bazylia, oregano czosnek, tymianek, itp.